/ Wpływ kursów walut na wyceny spółek i skład portfela

Dla początkującego inwestora, pary walutowe kojarzą się głównie z dynamicznym rynkiem forex, jednak zmieniające się nieustannie kursy poszczególnych walut mają ogromne znaczenie dla wycen giełdowych spółek i finalnie tego, co mamy w naszych portfelach.
Z punktu widzenia polskiego inwestora, polski złoty to nasza waluta bazowa – w niej zarabiamy, wydajemy, inwestujemy. Głównie dlatego wielu inwestorów nie decyduje się na samodzielne kupowanie zagranicznych spółek do portfela. Pojawia się wtedy ryzyko walutowe i zmiany poszczególnych kursów mają ogromne znaczenie na wyceny naszego portfela.

Jednak od ryzyka walutowego nie da się uciec całkowicie, nawet jeśli mamy portfel składający się jedynie z akcji polskich spółek. Kursy walut mogą mieć ogromne znaczenie dla wielu biznesów, co przekłada się naturalnie na ich wyceny.

Jak działa rynek walut?

Analizując kursy walut, patrzymy na ich relację do siebie, czyli obserwujemy tzw. pary walutowe. Przykładowo, mówiąc o kursie dolara, mamy na myśli parę walutową USD/PLN, czyli w jakiej relacji jest aktualnie dolar do polskiego złotego i która waluta umacnia się, a która osłabia. Zmiany kursów walut względem siebie zależą od wielu czynników państw posługujących się daną walutą, w tym:

• Polityki monetarnej banków centralnych,
• Poziomu inflacji,
• Bilansu handlowego,
• Długu publicznego,
• Prognoz gospodarczych,
• Stabilności systemu finansowego,
• Ruchów spekulacyjnych,
• wielu innych czynników.

Kursy ciągle się zmieniają, ale inwestor indywidualny musi mieć jakiś punkt odniesienia i w Polsce jest to publikacja kursów walut na stronie Narodowego Banku Polskiego. W każdy dzień roboczy NBP wysyła zapytania do 10 wybranych banków o ich kurs kupna i sprzedaży euro i dolara. Po odrzuceniu skrajnych wartości, wylicza się średnią arytmetyczną kursu dla tych dwóch głównych walut. Z kolei pozostałe waluty NBP wylicza w relacji do kursu euro lub korzysta z kursów publikowanych przez agencje informacyjne, np. Reuters, Bloomberg bądź Telerate.

Publikowane przez NBP tabele kursów są bardzo ważne dla inwestora, ponieważ odnoszą się do nich setki przepisów w Polsce, w tym przede wszystkim podatkowych. Będą istotne chociażby dla rozliczania podatkowego transakcji w walucie obcej lub uzyskanych w obcych walutach dywidend.

Inwestorzy obserwują główne pary walutowe, np. EUR/USD, GBP/USD, USD/JPY, ale przy polskim złotym, jako punkcie odniesienia, istotna będzie jego relacja względem najważniejszych walut, więc warto obserwować także takie pary jak USD/PLN, EUR/PLN, CHF/PLN czy GBP/PLN.

Kursy walut a wycena spółek

Nawet jeśli nasz portfel składa się jedynie z akcji polskich spółek, zmiany kursów walut mogą mieć istotne znaczenie dla prowadzonych przez nie operacji i wpływać na ich wyceny – wszystko zależy od modelu biznesowego spółki, a ten jako inwestorzy, powinniśmy doskonale znać i rozumieć. W pierwszej kolejności warto ustalić która z wymienionych powyżej walut jest kluczowa dla analizowanej przez nas spółki i jaka zależność tu występuje. Przykładowo:

Jeśli spółka jest importerem produktów, za które płaci obcą walutą, wówczas:

• umacnianie się obcej waluty będzie wpływać niekorzystnie na wyniki spółki, bo będą rosnąć koszty wyrażone w krajowej walucie.
• osłabianie się obcej waluty będzie wpływać korzystnie na wyniki finansowe spółki, bo będą spadać koszty wyrażone w krajowej walucie.

Jeśli spółka jest eksporterem produktów, za które otrzymuje obcą walutę, wówczas:

• umacnianie się obcej waluty będzie wpływać korzystnie na wyniki finansowe spółki, bo będą rosnąć przychody wyrażone w krajowej walucie.
• osłabianie się obcej waluty będzie wpływać niekorzystnie na wyniki finansowe spółki, bo będą spadać przychody wyrażone w krajowej walucie.

Znając te zależności, powinniśmy zwrócić uwagę na to jak spółka radzi sobie z ryzykiem walutowym i jak zabezpiecza się przed nim w swoim modelu biznesowym. Takie informacje znajdują się z reguły w raportach okresowych spółek lub na stronie internetowej w dziale relacji inwestorskich. Najpopularniejsze metody zabezpieczenia transakcji to forward oraz opcje.

Zmiany na rynku walut mają duże znaczenie w wielu branżach, przykładowo:

• producent gier komputerowych generuje przychody w walutach obcych, sprzedając produkty na całym świecie;
• producent win ponosi ryzyko kursowe związane z zakupami surowców, materiałów i towarów, z kolei importując wina z całego świata, kursy walut są kluczowe w rozliczeniach;
• surowcami handluje się w walutach obcych, a ich finalna cena jest bardzo ważna dla spółek wydobywczych i handlujących surowcem;
• w branży transportowej i lotniczej istotna w wynikach firm jest ropa, której cena wyrażana jest w dolarach;
• udziały w innych spółkach i wynikające z tego dywidendy w obcej walucie;
• fuzje i przejęcia podmiotów zagranicznych dokonywane przez polskie firmy.

W przypadku polskich akcji, inwestor musi być świadomy ryzyka walutowego wpływającego na wycenę spółki i po prostu doskonale znać model biznesowy firmy. Z kolei budując swój portfel, powinniśmy również sprawdzić zależności walutowe występujące w każdym instrumencie. W przypadku ETF-ów czy funduszy aktywnie zarządzanych, ekspozycję na walutę można minimalizować szukając takich, które są oznaczone jako PLN-Hedged, czyli dążących do minimalizacji wpływu zmian kursu na końcowy wynik.