/ Rola dywidendy w inwestowaniu

Choć inwestycje dywidendowe zyskują w Polsce na popularności, to należy pamiętać, że nie są one pozbawione wad. Podstawowym i najważniejszym argumentem przeciw dywidendom są kwestie podatkowe. Każdorazowo, gdy wypłacana jest dywidenda, to nasze biuro maklerskie automatycznie pobierze od niej ryczałtowy podatek, który w Polsce wynosi 19%. Stawki tego podatku różnią się w zależności od kraju i nie zawsze są równe podatkowi od zysków kapitałowych, który w Polsce również wynosi 19%. Mówi się więc, że dywidendy są dla inwestorów nieefektywne podatkowo, co wynika z tego, że nawet jeśli wypłacone pieniądze od razu zainwestujemy w tę samą spółkę, to i tak ta kwota jest pomniejszona o blisko jedną piątą w efekcie podatku.

Jako przykład działania, które jest z podatkowego punktu widzenia bardziej efektywne, podaje się skup akcji własnych (z angielskiego buyback). Ma on miejsce wtedy, gdy spółka decyduje się wykorzystać nadmiar gotówki nie na wypłatę dywidendy, spłatę długów czy dalsze inwestycje, ale właśnie na skupienie części swoich akcji. Co za tym idzie, zmniejsza się ich liczba w obrocie. Informacja o skupie akcji jest często interpretowana jako sygnał, że zarząd spółki uznaje jej wycenę rynkową za niską.

Skup może odbywać się na dwa sposoby. Pierwszy to nabycie akcji bezpośrednio na giełdzie. W takim przypadku inwestor może nawet nie wiedzieć, że sprzedając akcje drugą stroną transakcji jest sam ich emitent. Drugi sposób jest już bardziej oficjalny, polega na ogłoszeniu poprzez stosowny komunikat zaproszenia akcjonariuszy do składania ofert sprzedaży.
Skup akcji własnych najczęściej wiąże się z ich późniejszym umorzeniem, chociaż nie zawsze tak jest. Spółka, która posiada własne akcje może je później odsprzedać albo przekazać pracownikom, jako element programu motywacyjnego.

Co skup akcji daje samym inwestorom? O ile zostaną one umorzone, to udział procentowy inwestorów w spółce rośnie. Poprawiają się też wskaźniki finansowe spółki, których składową jest liczba akcji w obiegu. Mowa tu choćby o cenie do zysku czy rentowności kapitału (ROE). Zwolennicy skupu akcji zawsze wskazują na korzyść podatkową, gdyż pieniądze przekazane na wypłatę dywidendy są obarczone 19% podatkiem. W tym miejscu warto przypomnieć, że każdy inwestor posługujący się kontami IKE i IKZE nie ma pobieranego z góry ryczałtowego podatku od dywidend. Dlatego często mówi się, że te konta są wręcz stworzone dla inwestorów dywidendowych.

Przeciwnicy dywidend argumentują również, że spółki decydują się na wypłatę, gdy nie mają pomysłu jak wykorzystać gotówkę na kontach. To nie do końca prawda – największe spółki dywidendowe to takie, które mają pozycję dominującą w swojej branży. Są na etapie rozwoju, w którym nie wymagają już przeznaczania wszystkich środków na inwestycje. To trochę tak, jak w dorosłym życiu człowieka. Jeśli poczyniliśmy trafne inwestycje w młodym wieku, mamy już za sobą zakup samochodu i domu, a nasze dzieci szykują się do usamodzielnienia, to nasze wydatki spadają, a oszczędności rosną i możemy sobie pozwolić na więcej.

Na krajowym rynku najszybciej znajdziemy spółki dywidendowe zaglądając do składu indeksu WIG-div. Obejmuje on emitentów, którzy w ciągu ostatnich pięciu lat obrotowych regularnie dokonywały wypłaty dywidendy. Na ten moment indeks liczy 33 spółki, z czego największe to PGNIG, PKN Orlen i Asseco Poland. Stopa dywidendy dla całego indeksu wynosi 4,6%. Mimo że rok 2020 stał pod znakiem pandemii i wiele spółek musiało się mierzyć z niespodziewanymi wyzwaniami, to zdecydowana większość płatników dywidend wychodzi z nich obronną ręką. Wskazuje na to fakt, iż w 2021 r. ponad 100 spółek notowanych na rynku głównym zadeklarowało wypłatę dywidendy.

Jednym z najbardziej znanych inwestorów skoncentrowanych na dywidendach jest oczywiście Warren Buffett. Co ciekawe, jego spółka nie wypłaca dywidendy, a jedynie przeprowadza skup akcji własnych – wielu sceptyków pyta, dlaczego tak się dzieje. Otóż jak przyznaje sam Buffett „nie płacimy ponieważ uważamy, że potrafimy każdego dolara wykorzystać do zwiększenia wartości rynkowej firmy. Zawsze zadajemy sobie pytanie z Charlim Mungerem, czy potrafimy użyć tych pieniędzy skutecznie, dotychczas zawsze padała odpowiedź twierdząca”.

Jedyny sposób, w jaki Buffett podzielił się zyskiem z akcjonariuszami Berkshire Hathaway, to skup własny akcji, który jego zdaniem jest bardziej efektywny właśnie z uwagi na podatki, oraz wspiera długoterminowy wzrost kursu. Pomimo to wyraźnie preferuje inwestycje w spółki, które tę dywidendę płacą oraz zleca też wypłatę dywidend w spółkach, które kontroluje w ramach swojego holdingu.

Inwestor indywidualny może potraktować to jako dobrą lekcję w temacie tego, jak ważna jest dywidenda w inwestowaniu. Jej stałe wypłaty powinny być reinwestowane w tę samą spółkę bądź w inną, której wycena w danym momencie jest bardziej atrakcyjna. Dzięki temu liczba akcji, które posiadamy, stale się zwiększa, w efekcie czego wraz z każdą kolejną wypłatą dostajemy większy kawałek tortu, jakim jest zysk przeznaczony na dystrybucję wśród akcjonariuszy.